Священное Писание

1. Доброе имя лучше дорогой масти, и день смерти - дня рождения.
1. Melius est nomen bonum quam unguenta pretiosa,
et dies mortis die nativitatis.
2. Лучше ходить в дом плача об умершем, нежели ходить в дом пира; ибо таков конец всякого человека, и живой приложит это к своему сердцу.
2. Melius est ire ad domum luctus
quam ad domum convivii;
in illa enim finis cunctorum hominum,
et vivens hoc conferet in corde.
3. Сетование лучше смеха; потому что при печали лица сердце делается лучше.
3. Melior est tristitia risu,
quia per tristitiam vultus corrigitur animus.
4. Сердце мудрых - в доме плача, а сердце глупых - в доме веселья.
4. Cor sapientium in domo luctus,
et cor stultorum in domo laetitiae.
5. Лучше слушать обличения от мудрого, нежели слушать песни глупых;
5. Melius est a sapiente corripi
quam laetari stultorum canticis,
6. потому что смех глупых то же, что треск тернового хвороста под котлом. И это - суета!
6. quia sicut sonitus spinarum ardentium sub olla,
sic risus stulti.
Sed et hoc vanitas.
7. Притесняя других, мудрый делается глупым, и подарки портят сердце.
7. Quia calumnia stultum facit sapientem,
et munus cor insanire facit.
8. Конец дела лучше начала его; терпеливый лучше высокомерного.
8. “ Melior est finis negotii quam principium,
melior est patiens arrogante ”.
9. Не будь духом твоим поспешен на гнев, потому что гнев гнездится в сердце глупых.
9. Ne sis velox in animo ad irascendum, quia ira in sinu stulti requiescit.
10. Не говори: "отчего это прежние дни были лучше нынешних?", потому что не от мудрости ты спрашиваешь об этом.
10. Ne dicas: “Quid, putas, causae est quod priora tempora meliora fuere quam nunc sunt? ”. Non enim ex sapientia interrogas de hoc.
11. Хороша мудрость с наследством, и особенно для видящих солнце:
11. Bona est sapientia cum divitiis et prodest videntibus solem.
12. потому что под сенью ее то же, что под сенью серебра; но превосходство знания в том, что мудрость дает жизнь владеющему ею.
12. Sicut enim protegit sapientia, sic protegit pecunia; hoc autem plus habet eruditio, quod sapientia vitam tribuit possessori suo.
13. Смотри на действование Божие: ибо кто может выпрямить то, что Он сделал кривым?
13. Considera opera Dei: quod nemo possit corrigere, quod ille curvum fecerit.
14. Во дни благополучия пользуйся благом, а во дни несчастья размышляй: то и другое соделал Бог для того, чтобы человек ничего не мог сказать против Него.
14. In die bona fruere bonis et in die mala considera: sicut hanc, sic et illam fecit Deus, ita ut non inveniat homo quidquam de futuro.
15. Всего насмотрелся я в суетные дни мои: праведник гибнет в праведности своей; нечестивый живет долго в нечестии своем.
15. Cuncta vidi in diebus vanitatis meae: est iustus, qui perit in iustitia sua, et impius, qui multo vivit tempore in malitia sua.
16. Не будь слишком строг, и не выставляй себя слишком мудрым; зачем тебе губить себя?
16. Noli esse nimis iustus
neque sapiens supra modum!
Cur te perdere vis?
17. Не предавайся греху, и не будь безумен: зачем тебе умирать не в свое время?
17. Ne agas nimis impie
et noli esse stultus!
Cur mori debeas in tempore non tuo?
18. Хорошо, если ты будешь держаться одного и не отнимать руки от другого; потому что кто боится Бога, тот избежит всего того.
18. Bonum est ut, quod habes, teneas, sed et ab illo ne subtrahas manum tuam, quia qui timet Deum, utrumque devitat.
19. Мудрость делает мудрого сильнее десяти властителей, которые в городе.
19. Sapientia confortabit sapientem super decem principes civitatis.
20. Нет человека праведного на земле, который делал бы добро и не грешил бы;
20. Nullus enim homo iustus in terra, qui faciat bonum et non peccet.
21. поэтому не на всякое слово, которое говорят, обращай внимание, чтобы не услышать тебе раба твоего, когда он злословит тебя;
21. Sed et cunctis sermonibus, qui dicuntur, ne accommodes cor tuum, ne forte audias servum tuum maledicentem tibi;
22. ибо сердце твое знает много случаев, когда и сам ты злословил других.
22. scit enim conscientia tua, quia et tu crebro maledixisti aliis.
23. Все это испытал я мудростью; я сказал: "буду я мудрым"; но мудрость далека от меня.
23. Cuncta tentavi in sapientia, dixi: “ Sapiens efficiar ”.
24. Далеко то, что было, и глубоко - глубоко: кто постигнет его?
24. Et ipsa longius recessit a me. Longe est, quod fuit; et alta est profunditas. Quis inveniet eam?
25. Обратился я сердцем моим к тому, чтобы узнать, исследовать и изыскать мудрость и разум, и познать нечестие глупости, невежества и безумия, -
25. Lustravi universa animo meo, ut scirem et considerarem et quaererem sapientiam et rationem et ut cognoscerem impietatem esse stultitiam et errorem imprudentiam.
26. и нашел я, что горче смерти женщина, потому что она - сеть, и сердце ее - силки, руки ее - оковы; добрый пред Богом спасется от нее, а грешник уловлен будет ею.
26. Et invenio amariorem morte mulierem, quae laqueus venatorum est, et sagena cor eius, vincula sunt manus illius. Qui placet Deo, effugiet eam; qui autem peccator est, capietur ab illa.
27. Вот это нашел я, сказал Екклесиаст, испытывая одно за другим.
27. Ecce hoc inveni, dixit Ecclesiastes, unum et alterum, ut invenirem rationem,
28. Чего еще искала душа моя, и я не нашел? - Мужчину одного из тысячи я нашел, а женщину между всеми ими не нашел.
28. quam adhuc quaerit anima mea, et non inveni:
Hominem de mille unum repperi,
mulierem ex omnibus non inveni.
29. Только это я нашел, что Бог сотворил человека правым, а люди пустились во многие помыслы.
29. Ecce solummodo hoc inveni:
Quod fecerit Deus hominem rectum,
et ipsi quaesierint infinitas quaestiones.