1. Лучше бедный, ходящий в своей непорочности, нежели [богатый] со лживыми устами, и притом глупый.
1. Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua,
quam qui torquet labia et est insipiens.
quam qui torquet labia et est insipiens.
2. Нехорошо душе без знания, и торопливый ногами оступится.
2. Ubi non est scientia animae, non est bonum;
et, qui festinus est pedibus, offendit.
et, qui festinus est pedibus, offendit.
3. Глупость человека извращает путь его, а сердце его негодует на Господа.
3. Stultitia hominis supplantat gressus eius,
et contra Deum fervet animo suo.
et contra Deum fervet animo suo.
4. Богатство прибавляет много друзей, а бедный оставляется и другом своим.
4. Divitiae addunt amicos plurimos;
pauper autem ab amico suo separatur.
pauper autem ab amico suo separatur.
5. Лжесвидетель не останется ненаказанным, и кто говорит ложь, не спасется.
5. Testis falsus non erit impunitus;
et, qui mendacia loquitur, non effugiet.
et, qui mendacia loquitur, non effugiet.
6. Многие заискивают у знатных, и всякий - друг человеку, делающему подарки.
6. Multi blandiuntur faciei potentis,
et omnes amici sunt dona tribuenti.
et omnes amici sunt dona tribuenti.
7. Бедного ненавидят все братья его, тем паче друзья его удаляются от него: гонится за ними, чтобы поговорить, но и этого нет.
7. Omnes fratres hominis pauperis oderunt eum,
insu7per et amici procul recesserunt ab eo;
qui tantum verba sectatur, nihil habebit.
insu7per et amici procul recesserunt ab eo;
qui tantum verba sectatur, nihil habebit.
8. Кто приобретает разум, тот любит душу свою; кто наблюдает благоразумие, тот находит благо.
8. Qui autem possessor est mentis, diligit animam suam,
et custos prudentiae inveniet bona.
et custos prudentiae inveniet bona.
9. Лжесвидетель не останется ненаказанным, и кто говорит ложь, погибнет.
9. Falsus testis non erit impunitus;
et, qui loquitur mendacia, peribit.
et, qui loquitur mendacia, peribit.
10. Неприлична глупцу пышность, тем паче рабу господство над князьями.
10. Non decent stultum deliciae,
nec servum dominari principibus.
nec servum dominari principibus.
11. Благоразумие делает человека медленным на гнев, и слава для него - быть снисходительным к проступкам.
11. Doctrina viri mitigat iram eius,
et gloria eius est iniqua praetergredi.
et gloria eius est iniqua praetergredi.
12. Гнев царя - как рев льва, а благоволение его - как роса на траву.
12. Sicut fremitus leonis ita et regis ira,
et sicut ros super herbam ita et gratia eius.
et sicut ros super herbam ita et gratia eius.
13. Глупый сын - сокрушение для отца своего, и сварливая жена - сточная труба.
13. Calamitas patris filius stultus;
et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier.
et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier.
14. Дом и имение - наследство от родителей, а разумная жена - от Господа.
14. Domus et divitiae hereditas patrum,
a Domino autem uxor prudens.
a Domino autem uxor prudens.
15. Леность погружает в сонливость, и нерадивая душа будет терпеть голод.
15. Pigredo immittit soporem,
et anima dissoluta esuriet.
et anima dissoluta esuriet.
16. Хранящий заповедь хранит душу свою, а нерадящий о путях своих погибнет.
16. Qui custodit mandatum, custodit animam suam;
qui autem neglegit viam suam, mortificabitur.
qui autem neglegit viam suam, mortificabitur.
17. Благотворящий бедному дает взаймы Господу, и Он воздаст ему за благодеяние его.
17. Feneratur Domino, qui miseretur pauperis,
et vicissitudinem suam reddet ei.
et vicissitudinem suam reddet ei.
18. Наказывай сына своего, доколе есть надежда, и не возмущайся криком его.
18. Erudi filium tuum, dum spes est;
ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
19. Гневливый пусть терпит наказание, потому что, если пощадишь его, придется тебе еще больше наказывать его.
19. Qui impatiens est, sustinebit multam;
et, si eum abripere vis, aliud appones.
et, si eum abripere vis, aliud appones.
20. Слушайся совета и принимай обличение, чтобы сделаться тебе впоследствии мудрым.
20. Audi consilium et suscipe disciplinam,
ut sis sapiens in novissimis tuis.
ut sis sapiens in novissimis tuis.
21. Много замыслов в сердце человека, но состоится только определенное Господом.
21. Multae cogitationes in corde viri,
voluntas autem Domini permanebit.
voluntas autem Domini permanebit.
22. Радость человеку - благотворительность его, и бедный человек лучше, нежели лживый.
22. Desiderabile in homine est misericordia eius;
et melior est pauper quam vir mendax.
et melior est pauper quam vir mendax.
23. Страх Господень ведет к жизни, и кто имеет его, всегда будет доволен, и зло не постигнет его.
23. Timor Domini ad vitam,
et in plenitudine commorabitur absque visitatione mali.
et in plenitudine commorabitur absque visitatione mali.
24. Ленивый опускает руку свою в чашу, и не хочет донести ее до рта своего.
24. Abscondit piger manum suam in catino
nec ad os suum applicat eam.
nec ad os suum applicat eam.
25. Если ты накажешь кощунника, то и простой сделается благоразумным; и если обличишь разумного, то он поймет наставление.
25. Derisore flagellato vel parvulus sapientior erit;
si autem corripueris sapientem, intelleget disciplinam.
si autem corripueris sapientem, intelleget disciplinam.
26. Разоряющий отца и выгоняющий мать - сын срамной и бесчестный.
26. Qui affligit patrem et fugat matrem,
filius inhonestus et ignominiosus.
filius inhonestus et ignominiosus.
27. Перестань, сын мой, слушать внушения об уклонении от изречений разума.
27. Acquiesce, fili, ut audias doctrinam
nec erres a sermonibus scientiae.
nec erres a sermonibus scientiae.
28. Лукавый свидетель издевается над судом, и уста беззаконных глотают неправду.
28. Testis iniquus deridet iudicium,
et os impiorum devorat iniquitatem.
et os impiorum devorat iniquitatem.
29. Готовы для кощунствующих суды, и побои - на тело глупых.
29. Paratae sunt derisoribus virgae,
et plagae stultorum corporibus.
et plagae stultorum corporibus.