1. Сын мой! наставления моего не забывай, и заповеди мои да хранит сердце твое;
1. Fili mi, ne obliviscaris legis meae,
et praecepta mea cor tuum custodiat;
et praecepta mea cor tuum custodiat;
2. ибо долготы дней, лет жизни и мира они приложат тебе.
2. longitudinem enim dierum et annos vitae
et pacem apponent tibi.
et pacem apponent tibi.
3. Милость и истина да не оставляют тебя: обвяжи ими шею твою, напиши их на скрижали сердца твоего,
3. Misericordia et veritas te non deserant;
circumda eas gutturi tuo
et describe in tabulis cordis tui,
circumda eas gutturi tuo
et describe in tabulis cordis tui,
4. и обретешь милость и благоволение в очах Бога и людей.
4. et invenies gratiam et successum bonum
coram Deo et hominibus.
coram Deo et hominibus.
5. Надейся на Господа всем сердцем твоим, и не полагайся на разум твой.
5. Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo
et ne innitaris prudentiae tuae.
et ne innitaris prudentiae tuae.
6. Во всех путях твоих познавай Его, и Он направит стези твои.
6. In omnibus viis tuis cogita illum,
et ipse diriget gressus tuos.
et ipse diriget gressus tuos.
7. Не будь мудрецом в глазах твоих; бойся Господа и удаляйся от зла:
7. Ne sis sapiens apud temetipsum;
time Dominum et recede a malo.
time Dominum et recede a malo.
8. это будет здравием для тела твоего и питанием для костей твоих.
8. Sanitas quippe erit umbilico tuo,
et irrigatio ossibus tuis.
et irrigatio ossibus tuis.
9. Чти Господа от имения твоего и от начатков всех прибытков твоих,
9. Honora Dominum de tua substantia
et de primitiis omnium frugum tuarum,
et de primitiis omnium frugum tuarum,
10. и наполнятся житницы твои до избытка, и точила твои будут переливаться новым вином.
10. et implebuntur horrea tua frumento,
et vino torcularia tua redundabunt.
et vino torcularia tua redundabunt.
11. Наказания Господня, сын мой, не отвергай, и не тяготись обличением Его;
11. Disciplinam Domini, fili mi, ne abicias
nec asperneris, cum ab eo corriperis:
nec asperneris, cum ab eo corriperis:
12. ибо кого любит Господь, того наказывает и благоволит к тому, как отец к сыну своему.
12. quem enim diligit, Dominus corripit
et quasi pater in filio complacet sibi.
et quasi pater in filio complacet sibi.
13. Блажен человек, который снискал мудрость, и человек, который приобрел разум, -
13. Beatus homo, qui invenit sapientiam
et qui affluit prudentia:
et qui affluit prudentia:
14. потому что приобретение ее лучше приобретения серебра, и прибыли от нее больше, нежели от золота:
14. melior est acquisitio eius negotiatione argenti,
et auro primo fructus eius.
et auro primo fructus eius.
15. она дороже драгоценных камней; [никакое зло не может противиться ей; она хорошо известна всем, приближающимся к ней,] и ничто из желаемого тобою не сравнится с нею.
15. Pretiosior est cunctis gemmis,
et omnia pretiosa tua huic non valent comparari;
et omnia pretiosa tua huic non valent comparari;
16. Долгоденствие - в правой руке ее, а в левой у нее - богатство и слава; [из уст ее выходит правда; закон и милость она на языке носит;]
16. longitudo dierum in dextera eius,
et in sinistra illius divitiae et gloria.
et in sinistra illius divitiae et gloria.
17. пути ее - пути приятные, и все стези ее - мирные.
17. Viae eius viae pulchrae,
et omnes semitae illius pacificae.
et omnes semitae illius pacificae.
18. Она - древо жизни для тех, которые приобретают ее, - и блаженны, которые сохраняют ее!
18. Lignum vitae est his, qui apprehenderint eam;
et, qui tenuerit eam, beatus.
et, qui tenuerit eam, beatus.
19. Господь премудростью основал землю, небеса утвердил разумом;
19. Dominus sapientia fundavit terram,
stabilivit caelos prudentia;
stabilivit caelos prudentia;
20. Его премудростью разверзлись бездны, и облака кропят росою.
20. sapientia illius eruperunt abyssi,
et nubes rorem stillant.
et nubes rorem stillant.
21. Сын мой! не упускай их из глаз твоих; храни здравомыслие и рассудительность,
21. Fili mi, ne effluant haec ab oculis tuis;
custodi prudentiam atque consilium,
custodi prudentiam atque consilium,
22. и они будут жизнью для души твоей и украшением для шеи твоей.
22. et erit vita animae tuae,
et gratia collo tuo;
et gratia collo tuo;
23. Тогда безопасно пойдешь по пути твоему, и нога твоя не споткнется.
23. tunc ambulabis fiducialiter in via tua,
et pes tuus non impinget.
et pes tuus non impinget.
24. Когда ляжешь спать, - не будешь бояться; и когда уснешь, - сон твой приятен будет.
24. Si dormieris, non timebis;
quiesces, et suavis erit somnus tuus.
quiesces, et suavis erit somnus tuus.
25. Не убоишься внезапного страха и пагубы от нечестивых, когда она придет;
25. Ne paveas repentino terrore
et irruentem tibi turbinem impiorum, cum venerit.
et irruentem tibi turbinem impiorum, cum venerit.
26. потому что Господь будет упованием твоим и сохранит ногу твою от уловления.
26. Dominus enim erit in latere tuo
et custodiet pedem tuum, ne capiaris.
et custodiet pedem tuum, ne capiaris.
27. Не отказывай в благодеянии нуждающемуся, когда рука твоя в силе сделать его.
27. Noli prohibere beneficium ab eo, cui debetur,
si in potestate manus tuae est, ut facias.
si in potestate manus tuae est, ut facias.
28. Не говори другу твоему: "пойди и приди опять, и завтра я дам", когда ты имеешь при себе. [Ибо ты не знаешь, что родит грядущий день.]
28. Ne dicas amico tuo: “ Vade et revertere,
cras dabo tibi ”, cum statim possis dare.
cras dabo tibi ”, cum statim possis dare.
29. Не замышляй против ближнего твоего зла, когда он без опасения живет с тобою.
29. Ne moliaris amico tuo malum,
cum ille apud te sedeat cum fiducia.
cum ille apud te sedeat cum fiducia.
30. Не ссорься с человеком без причины, когда он не сделал зла тебе.
30. Ne contendas adversus hominem frustra,
cum ipse tibi nihil mali fecerit.
cum ipse tibi nihil mali fecerit.
31. Не соревнуй человеку, поступающему насильственно, и не избирай ни одного из путей его;
31. Ne aemuleris hominem iniustum
nec imiteris omnes vias eius,
nec imiteris omnes vias eius,
32. потому что мерзость пред Господом развратный, а с праведными у Него общение.
32. quia abominatio Domini est omnis pravus,
et cum simplicibus societas eius.
et cum simplicibus societas eius.
33. Проклятие Господне на доме нечестивого, а жилище благочестивых Он благословляет.
33. Maledictio a Domino in domo impii,
habitacula autem iustorum benedicentur.
habitacula autem iustorum benedicentur.
34. Если над кощунниками Он посмевается, то смиренным дает благодать.
34. Ipse deludet illusores
et mansuetis dabit gratiam;
et mansuetis dabit gratiam;
35. Мудрые наследуют славу, а глупые - бесславие.
35. gloriam sapientes possidebunt,
stultorum exaltatio ignominia.
stultorum exaltatio ignominia.