Священное Писание

1. И не делайся врагом из друга, ибо худое имя получает в удел стыд и позор; так - и грешник двоязычный.
1. Nec pusillum nec multum noceas
et noli fieri pro amico inimicus.
Nomen enim malum et improperium et contumeliam hereditabis;
sic omnis peccator invidus et bilinguis.
2. Не возноси себя в помыслах души твоей, чтобы душа твоя не была растерзана, как вол:
2. Non te extollas in cogitatione animae tuae velut taurus,
ne forte elidatur virtus tua per stultitiam,
3. листья твои ты истребишь и плоды твои погубишь, и останешься, как сухое дерево.
3. et folia tua comedat et fructus tuos perdat,
et relinquaris velut lignum aridum in eremo.
4. Душа лукавая погубит своего обладателя и сделает его посмешищем врагов.
4. Anima enim nequam disperdet eum, qui se habet,
et in gaudium inimicis dat illum
et deducet in sortem impiorum.
5. Сладкие уста умножат друзей, и доброречивый язык умножит приязнь.
5. Os dulce multiplicat amicos et mitigat inimicos;
et lingua eucharis salutem dicit.
6. Живущих с тобою в мире да будет много, а советником твоим - один из тысячи.
6. Multi pacifici sint tibi,
et consiliarius sit tibi unus de mille.
7. Если хочешь приобрести друга, приобретай его по испытании и не скоро вверяйся ему.
7. Si possides amicum, in tentatione posside eum
et ne facile credas ei.
8. Бывает друг в нужное для него время, и не останется с тобой в день скорби твоей;
8. Est enim amicus secundum opportunitatem suam
et non permanebit in die tribulationis.
9. и бывает друг, который превращается во врага и откроет ссору к поношению твоему.
9. Et est amicus, qui convertitur ad inimicitiam
et rixam convicii tui denudabit.
10. Бывает другом участник в трапезе, и не останется с тобою в день скорби твоей.
10. Est autem amicus socius mensae
et non permanebit in die necessitatis;
11. В имении твоем он будет как ты, и дерзко будет обращаться с домочадцами твоими;
11. in prosperis erit tibi quasi coaequalis
et in domesticis tuis fiducialiter aget.
12. но если ты будешь унижен, он будет против тебя и скроется от лица твоего.
12. Si humiliatus fueris, convertetur contra te
et a facie tua abscondet se.
13. Отдаляйся от врагов твоих и будь осмотрителен с друзьями твоими.
13. Ab inimicis tuis separare
et de amicis tuis attende.
14. Верный друг - крепкая защита: кто нашел его, нашел сокровище.
14. Amicus fidelis protectio fortis;
qui autem invenit illum, invenit thesaurum.
15. Верному другу нет цены, и нет меры доброте его.
15. Amico fideli nulla est comparatio,
et non est ponderatio contra bonitatem illius.
16. Верный друг - врачевство для жизни, и боящиеся Господа найдут его.
16. Amicus fidelis medicamentum vitae,
et, qui metuunt Dominum, invenient illum.
17. Боящийся Господа направляет дружбу свою так, что, каков он сам, таким делается и друг его.
17. Qui timet Deum, aeque habebit amicitiam eius,
quoniam secundum illum erit amicus illius.
18. Сын мой! от юности твоей предайся учению, и до седин твоих найдешь мудрость.
18. Fili, a iuventute tua excipe doctrinam
et usque ad canos invenies sapientiam.
19. Приступай к ней как пашущий и сеющий и ожидай добрых плодов ее:
19. Quasi is qui arat et seminat, accede ad eam
et sustine bonos fructus illius.
20. ибо малое время потрудишься в возделывании ее, и скоро будешь есть плоды ее.
20. In opere enim ipsius exiguum laborabis
et cito edes de generationibus illius.
21. Для невежд она очень сурова, и неразумный не останется с нею:
21. Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,
et non permanebit in illa excors.
22. она будет на нем как тяжелый камень испытания, и он не замедлит сбросить ее.
22. Quasi lapis probationis gravis erit super illum,
et non demorabitur proicere illam.
23. Премудрость соответствует имени своему, и немногим открывается.
23. Doctrina est enim secundum nomen eius
et non est multis manifesta;
quibus autem cognita est, permanet usque ad conspectum Dei.
24. Послушай, сын мой, и прими мнение мое, и не отвергни совета моего.
24. Audi, fili, et accipe sententiam meam
et ne abicias consilium meum.
25. Наложи на ноги твои путы ее и на шею твою цепь ее.
25. Inice pedem tuum in compedes illius
et in torques illius collum tuum;
26. Подставь ей плечо твое, и носи ее и не тяготись узами ее.
26. subice umerum tuum et porta illam
et ne acedieris vinculis eius.
27. Приблизься к ней всею душею твоею, и всею силою твоею соблюдай пути ее.
27. In omni animo tuo accede ad illam
et in omni virtute tua conserva vias eius.
28. Исследуй и ищи, и она будет познана тобою и, сделавшись обладателем ее, не покидай ее;
28. Investiga et scrutare, exquire et invenies,
et continens factus ne derelinquas eam.
29. ибо наконец ты найдешь в ней успокоение, и она обратится в радость тебе.
29. In novissimis enim invenies requiem in ea,
et convertetur tibi in oblectationem.
30. Путы ее будут тебе крепкою защитою, и цепи ее - славным одеянием;
30. Et erunt tibi compedes eius in protectionem fortitudinis,
et torques illius in stolam gloriae;
31. ибо на ней украшение золотое, и узы ее - гиацинтовые нити.
31. decor enim aureus est in illa,
et vincula illius alligatura hyacinthina.
32. Как одеждою славы ты облечешься ею, и возложишь ее на себя как венец радости.
32. Stolam gloriae indues eam
et coronam gratulationis superpones tibi.
33. Сын мой! если ты пожелаешь ее, то научишься, и если предашься ей душею твоею, то будешь ко всему способен.
33. Fili, si attenderis, disces;
et, si accommodaveris animum tuum, prudens eris.
34. Если с любовью будешь слушать ее, то поймешь ее, и если приклонишь ухо твое, то будешь мудр.
34. Si dilexeris audire, excipies doctrinam;
et, si inclinaveris aurem tuam, sapiens eris.
35. Бывай в собрании старцев, и кто мудр, прилепись к тому; люби слушать всякую священную повесть, и притчи разумные да не ускользают от тебя.
35. In multitudine presbyterorum sta
et sapientiae illorum ex corde coniungere,
ut omnem narrationem Dei velis audire,
et proverbia intellectus non effugiant a te.
36. Если увидишь разумного, ходи к нему с раннего утра, и пусть нога твоя истирает пороги дверей его.
36. Et, si videris sensatum, evigila ad eum,
et gradus ostiorum illius exterat pes tuus.
37. Размышляй о повелениях Господа и всегда поучайся в заповедях Его: Он укрепит твое сердце, и желание премудрости дастся тебе.
37. Cogitatum tuum habe in praeceptis Dei
et in mandatis illius maxime assiduus esto;
et ipse firmabit tibi cor,
et concupiscentia sapientiae dabitur tibi.