Священное Писание

1. Еще: иной, собираясь плыть и переплывать свирепые волны, призывает на помощь дерево, слабейшее носящего его корабля;
1. Iterum alius navigare cogitans
et per feros fluctus iter facere incipiens,
ligno portante se, fragilius lignum invocat.
2. ибо стремление к приобретениям выдумало оный, а художник искусно устроил,
2. Illud enim cupiditas acquirendi excogitavit,
et artifex sapientia fabricavit.
3. но промысл Твой, Отец, управляет кораблем, ибо Ты дал и путь в море и безопасную стезю в волнах,
3. Tua autem, Pater, providentia gubernat,
quoniam dedisti et in mari viam
et inter fluctus semitam firmissimam,
4. показывая, что Ты можешь от всего спасать, хотя бы кто отправлялся в море и без искусства.
4. ostendens quoniam potens es ex omnibus salvare,
etiamsi sine arte aliquis adeat mare.
5. Ты хочешь, чтобы не тщетны были дела Твоей премудрости; поэтому люди вверяют свою жизнь малейшему дереву и спасаются, проходя по волнам на ладье.
5. Tu autem vis, ut non sint vacua sapientiae tuae opera,
propter hoc etiam et exiguo ligno credunt homines animas suas
et, transeuntes fluctus per ratem, liberati sunt.
6. Ибо и вначале, когда погубляемы были гордые исполины, надежда мира, управленная Твоею рукою, прибегнув к кораблю, оставила миру семя рода.
6. Sed et ab initio, cum perirent superbi gigantes,
spes orbis terrarum ad ratem confugiens,
reliquit saeculo semen nativitatis,
quae manu tua erat gubernata.
7. Благословенно дерево, чрез которое бывает правда!
7. Benedictum est enim lignum, per quod fit iustitia;
8. А это рукотворенное проклято и само, и сделавший его - за то, что сделал; а это тленное названо богом.
8. per manus autem, quod fit, maledictum et ipsum et qui fecit illud,
quia ille quidem operatus est,
illud autem, cum esset corruptibile, deus cognominatus est.
9. Ибо равно ненавистны Богу и нечестивец и нечестие его;
9. Similiter autem odio sunt Deo impius et impietas eius:
10. и сделанное вместе со сделавшим будет наказано.
10. etenim, quod factum est, cum illo, qui fecit, tormenta patietur.
11. Посему и на идолов языческих будет суд, так как они среди создания Божия сделались мерзостью, соблазном душ человеческих и сетью ногам неразумных.
11. Propter hoc et in idolis nationum erit visitatio,
quoniam in creatura Dei in abominationem facta sunt
et in tentationem animabus hominum
et in muscipulam pedibus insipientium.
12. Ибо вымысл идолов - начало блуда, и изобретение их - растление жизни.
12. Initium enim fornicationis est exquisitio idolorum,
et adinventio illorum corruptio vitae est;
13. Не было их вначале, и не вовеки они будут.
13. neque enim erant ab initio, neque erunt in perpetuum.
14. Они вошли в мир по человеческому тщеславию, и потому близкий сужден им конец.
14. Supervacuitate enim hominum haec advenerunt in orbem terrarum,
et ideo brevis illorum finis est inventus.
15. Отец, терзающийся горькою скорбью о рано умершем сыне, сделав изображение его, как уже мертвого человека, затем стал почитать его, как бога, и передал подвластным тайны и жертвоприношения.
15. Acerbo enim luctu dolens pater,
cito sibi rapti filii fecit imaginem
et illum, qui tunc homo mortuus fuerat,
nunc tamquam deum colere coepit
et tradidit subiectis sacra et sacrificia.
16. Потом утвердившийся временем этот нечестивый обычай соблюдаем был, как закон, и по повелениям властителей изваяние почитаемо было, как божество.
16. Deinde, interveniente tempore, convalescens iniqua consuetudo
tamquam lex custodita est,
et tyrannorum imperio colebantur figmenta;
17. Кого в лицо люди не могли почитать по отдаленности жительства, того отдаленное лицо они изображали: делали видимый образ почитаемого царя, дабы этим усердием польстить отсутствующему, как бы присутствующему.
17. quos cum in palam homines honorare non possent,
propter hoc quod longe essent,
e longinquo figura eorum efficta,
evidentem imaginem regis, quem honorare volebant, fecerunt,
ut illum, qui aberat, tamquam praesentem colerent sua sollicitudine.
18. К усилению же почитания и от незнающих поощряло тщание художника,
18. Ad incrementum autem huius culturae
provexit et hos, qui ignorabant, artificis eximia diligentia;
19. ибо он, желая, может быть, угодить властителю, постарался искусством сделать подобие покрасивее;
19. ille enim volens forsitan placere illi, qui se assumpsit,
elaboravit arte sua, ut similitudinem in melius figuraret.
20. а народ, увлеченный красотою отделки, незадолго пред тем почитаемого, как человека, признал теперь божеством.
20. Multitudo autem hominum abducta per speciem operis
eum, qui paulo ante tamquam homo honoratus fuerat,
nunc deum aestimaverunt.
21. И это было соблазном для людей, потому что они, покоряясь или несчастью, или тиранству, несообщимое Имя прилагали к камням и деревам.
21. Et haec fuit vitae humanae deceptio,
quoniam aut necessitati aut regibus deservientes homines
incommunicabile nomen lapidibus et lignis imposuerunt.
22. Потом не довольно было для них заблуждаться в познании о Боге, но они, живя в великой борьбе невежества, такое великое зло называют миром.
22. Postea non suffecit errasse eos circa Dei scientiam,
sed et in magno viventes inscientiae bello,
tot et tam magna mala pacem appellant.
23. Совершая или детоубийственные жертвы, или скрытные тайны, или заимствованные от чужих обычаев неистовые пиршества,
23. Aut enim filios suos sacrificantes aut obscura sacrificia facientes
aut insaniae plenas peregrinorum rituum vigilias habentes,
24. они не берегут ни жизни, ни чистых браков, но один другого или коварством убивает, или прелюбодейством обижает.
24. neque vitam neque nuptias mundas iam custodiunt,
sed alius alium per insidias occidit aut adulterans contristat.
25. Всеми же без различия обладают кровь и убийство, хищение и коварство, растление, вероломство, мятеж, клятвопреступление, расхищение имуществ,
25. Et omnia commixta sunt:
sanguis et homicidium, furtum et fictio,
corruptio et infidelitas, turbatio et periurium,
26. забвение благодарности, осквернение душ, превращение полов, бесчиние браков, прелюбодеяние и распутство.
26. tumultus bonorum, gratiarum immemoratio,
animarum inquinatio, generis immutatio,
nuptiarum inordinatio, moechia et impudicitia.
27. Служение идолам, недостойным именования, есть начало и причина, и конец всякого зла,
27. Infandorum enim idolorum cultura
omnis mali initium et causa est et finis.
28. ибо они или, веселясь, неистовствуют, или прорицают ложь, или живут беззаконно, или скоро нарушают клятву.
28. Aut enim, dum laetantur, insaniunt aut vaticinantur falsa
aut vivunt iniuste aut peierant cito.
29. Надеясь на бездушных идолов, они не думают быть наказанными за то, что несправедливо клянутся.
29. Dum enim confidunt in idolis, quae sine anima sunt,
male iurantes noceri se non sperant.
30. Но за то и другое придет на них осуждение, и за то, что нечестиво мыслили о Боге, обращаясь к идолам, и за то, что ложно клялись, коварно презирая святое.
30. Utraque autem illis evenient digne,
quoniam male censerunt de Deo attendentes idolis
et iuraverunt iniuste in dolo contemnentes sanctitatem.
31. Ибо не сила тех, которыми они клянутся, но суд над согрешающими следует всегда за преступлением неправедных.
31. Non enim iuratorum virtus,
sed peccantium poena
perambulat semper iniustorum praevaricationem.