Священное Писание

1. И прислал Антиох, сын царя Димитрия, письма с островов морских к Симону, великому священнику и правителю народа Иудейского, и всему народу.
1. Et misit rex Antiochus filius Demetrii epistulas ab insulis maris Simoni sacerdoti et principi gentis Iudaeorum et universae genti,
2. Они были такого содержания: "Царь Антиох Симону, первосвященнику и правителю народа, и народу Иудейскому - радоваться.
2. et erant continentes hunc modum: “ Rex Antiochus Simoni sacerdoti magno et gentis principi et genti Iudaeorum salutem.
3. Так как люди зловредные овладели царством отцов наших, то я хочу возвратить царство, чтобы восстановить его, как оно было прежде. Я набрал множество войска и приготовил военные корабли;
3. Quoniam quidam pestilentes obtinuerunt regnum patrum nostrorum, volo autem vindicare regnum, ut restituam illud, sicut erat antea, delectumque feci multitudinis exercitus et feci naves bellicas;
4. и хочу пройти по области, чтобы наказать тех, которые опустошили область нашу и разорили многие города в царстве.
4. volo autem procedere per regionem, ut ulciscar in eos, qui corruperunt regionem nostram et qui desolaverunt civitates multas in regno meo.
5. Оставляю теперь за тобою все дани, какие уступали тебе цари, бывшие прежде меня, и другие дары, какие они уступали тебе;
5. Nunc ergo statuo tibi omnes oblationes, quas remiserunt tibi ante me reges, et quaecumque alia dona remiserunt tibi.
6. дозволяю тебе чеканить свою монету в стране твоей.
6. Et permisi tibi facere monetam propriam numisma regioni tuae;
7. Иерусалим и святилище пусть будут свободны; и все оружия, которые ты заготовил, и крепости, построенные тобою, которыми ты владеешь, пусть остаются у тебя.
7. Ierusalem autem et sancta esse libera, et omnia arma, quae fabricatus es, et praesidia, quae construxisti, quae tenes, maneant tibi;
8. И всякий долг царский и будущие царские долги отныне и навсегда пусть будут отпущены тебе.
8. et omne debitum regis, et quae futura sunt regi ex hoc et in totum tempus, remittantur tibi.
9. Когда же мы овладеем царством нашим, тогда почтим тебя и народ твой и храм великою честью, чтобы слава ваша стала известна по всей земле".
9. Cum autem obtinuerimus regnum nostrum, glorificabimus te et gentem tuam et templum gloria magna, ita ut manifestetur gloria vestra in universa terra ”.
10. В сто семьдесят четвертом году вступил Антиох в землю отцов своих, и собрались к нему все войска, так что оставшихся с Трифоном было немного.
10. Anno centesimo septuagesimo quarto exiit Antiochus in terram patrum suorum, et convenerunt ad eum omnes exercitus, ita ut pauci relicti essent cum Tryphone.
11. И преследовал его царь Антиох, и он убежал в Дору, которая при море;
11. Et insecutus est eum Antiochus rex, et venit Doram fugiens, quae est ad mare;
12. ибо он увидел, что обрушились на него беды и оставили его войска.
12. sciebat enim quod congregata sunt mala in eum, et reliquit eum exercitus.
13. И пришел Антиох к Доре и с ним сто двадцать тысяч воинов и восемь тысяч конницы
13. Et applicuit Antiochus ad Doram cum centum viginti milibus virorum belligeratorum et octo milibus equitum
14. и окружил город, а корабли подошли с моря, и теснил он город с суши и моря, и не давал никому ни выйти, ни войти.
14. et circuivit civitatem, et naves a mari accesserunt; et vexabat civitatem a terra et mari et neminem sinebat ingredi vel egredi.
15. Тогда пришел из Рима Нуминий и сопровождавшие его с письмами к царям и странам, в которых было написано следующее:
15. Venit autem Numenius et, qui cum eo fuerant, ab urbe Roma habentes epistulas regibus et regionibus scriptas, in quibus continebantur haec:
16. "Левкий, консул Римский, царю Птоломею - радоваться.
16. “Lucius consul Romanorum Ptolemaeo regi salutem.
17. Пришли к нам Иудейские послы, друзья наши и союзники, посланные от первосвященника Симона и народа Иудейского, возобновить давнюю дружбу и союз,
17. Legati Iudaeorum venerunt ad nos amici nostri et socii renovantes pristinam amicitiam et societatem, missi a Simone principe sacerdotum et populo Iudaeorum.
18. и принесли золотой щит в тысячу мин.
18. Attulerunt autem et clipeum aureum minarum mille.
19. Итак, мы заблагорассудили написать царям и странам, чтобы они не причиняли им зла, и не воевали против них и городов их и страны их, и не помогали воюющим против них.
19. Placuit itaque nobis scribere regibus et regionibus, ut non exquirant illis mala neque impugnent eos et civitates eorum et regionem eorum et ut non ferant auxilium pugnantibus adversus eos.
20. Мы рассудили принять от них щит.
20. Visum autem est nobis accipere ab eis clipeum.
21. Итак, если какие зловредные люди убежали к вам из страны их, выдайте их первосвященнику Симону, чтобы он наказал их по закону их".
21. Si qui ergo pestilentes refugerunt de regione ipsorum ad vos, tradite eos Simoni principi sacerdotum, ut vindicet in eos secundum legem suam ”.
22. То же самое написал он царю Димитрию и Атталу, Ариарафе и Арсаку,
22. Haec eadem scripsit Demetrio regi et Attalo et Ariarathae et Arsacae
23. и во все области, и Сампсаме и Спартанцам, и в Делос и в Минд, и в Сикион, и в Карию, и в Самос, и в Памфилию, и в Ликию, и в Галикарнасс, и в Родос, и в Фасилиду, и в Кос, и в Сиду, и в Арад, и в Гортину, и в Книду, и в Кипр, и в Киринию.
23. et in omnes regiones et Sampsacae et Spartiatis et in Delum et in Myndum et in Sicyonem et in Carida et in Samum et in Pamphyliam et in Lyciam et in Alicarnassum et in Rhodum et in Phaselidam et in Cho et in Siden et in Aradon et in Gortynam et Cnidum et Cyprum et Cyrenen.
24. Список с этих писем написали Симону первосвященнику.
24. Exemplum autem eorum scripserunt Simoni principi sacerdotum et populo Iudaeorum.
25. Царь же Антиох обложил Дору вторично, нападая на нее со всех сторон и устраивая машины, и запер Трифона так, что невозможно было ему ни войти, ни выйти.
25. Antiochus autem rex applicuit castra in Doram in secunda die admovens ei semper manus et machinas faciens et conclusit Tryphonem, ne exiret aut introiret.
26. И послал к нему Симон две тысячи избранных мужей в помощь ему, и серебро и золото, и довольно запасов;
26. Et misit ad eum Simon duo milia virorum electorum in auxilium et argentum et aurum et vasa copiosa.
27. но он не захотел принять это и отверг все, в чем прежде условился с ним, и отчуждился от него.
27. Et noluit ea accipere, sed rupit omnia, quae pactus est cum eo antea, et alienavit se ab eo.
28. И послал к нему Афиновия, одного из друзей своих, чтобы переговорить с ним и сказать: "Вы владеете Иоппиею и Газарою и крепостью Иерусалимской - городами царства моего;
28. Et misit ad eum Athenobium unum de amicis suis, ut tractaret cum ipso dicens: “ Vos tenetis Ioppen et Gazaram et arcem, quae est in Ierusalem, civitates regni mei;
29. вы опустошили пределы их и произвели великое поражение на земле, и овладели многими местами в царстве моем.
29. fines earum desolastis et fecistis plagam magnam in terra et dominati estis per loca multa in regno meo.
30. Итак, отдайте теперь города, которые вы взяли, и дани с тех мест, которыми вы владеете вне пределов Иудейских.
30. Nunc ergo tradite civitates, quas occupastis, et tributa locorum, in quibus dominati estis extra fines Iudaeae;
31. Если же не так, то дайте за них пятьсот талантов серебра, и за опустошение, которое произвели, и за дани с городов другие пятьсот талантов; а если не дадите, то мы придем и будем сражаться с вами".
31. sin autem, date pro illis quingenta talenta argenti, et exterminii, quod exterminastis, et tributorum civitatum alia talenta quingenta; sin autem, veniemus et expugnabimus vos”.
32. И пришел Афиновий, друг царя, в Иерусалим, и когда увидел славу Симона и сокровищницу с золотою и серебряною утварью и окружающее великолепие, то изумился и объявил ему слова царя.
32. Et venit Athenobius amicus regis in Ierusalem et vidit gloriam Simonis et claritatem in auro et argento et apparatum copiosum et obstupuit et rettulit ei verba regis.
33. Симон сказал ему в ответ: мы ни чужой земли не брали, ни господствовали над чужим, но владеем наследием отцов наших, которое враги наши в одно время неправедно присвоили себе.
33. Et respondit ei Simon et dixit ei: “ Neque alienam terram sumpsimus neque aliena detinemus sed hereditatem patrum nostrorum, quae iniuste ab inimicis nostris aliquo tempore possessa est.
34. Мы же, улучив время, опять возвратили себе наследие отцов наших.
34. Nos vero tempus habentes vindicamus hereditatem patrum nostrorum;
35. Что касается до Иоппии и Газары, которых ты требуешь, то они сами причинили много зла народу в стране нашей; за них мы дадим сто талантов. На это Афиновий ничего не отвечал;
35. nam de Ioppe et Gazara, quae expostulas, ipsae faciebant in populo plagam magnam et in regione nostra: horum damus talenta centum ”. Et non respondit ei verbum.
36. но, с досадою возвратившись к царю, рассказал ему эти слова и о славе Симона, и о всем, что видел, и царь сильно разгневался.
36. Reversus autem cum ira ad regem renuntiavit ei verba ista et gloriam Simonis et universa, quae vidit; et iratus est rex ira magna.
37. Трифон же, сев на корабль, убежал в Орфосиаду.
37. Tryphon autem ascendit in navem et fugit in Orthosiam.
38. Тогда царь, сделав военачальником приморской страны Кендевея, вручил ему пешие и конные войска
38. Et constituit rex Cendebaeum ducem maritimum et exercitum peditum et equitum dedit illi;
39. и приказал ему идти войною против Иудеи, приказал ему также построить Кедрон и укрепить ворота и как воевать с народом; сам же царь погнался за Трифоном.
39. et mandavit illi movere castra contra faciem Iudaeae et mandavit ei aedificare Cedron et obstruere portas civitatis et ut debellaret populum. Rex autem persequebatur Tryphonem.
40. И пришел Кендевей в Иамнию, и начал вызывать на бой народ и вторгаться в Иудею и брать народ в плен и убивать;
40. Et pervenit Cendebaeus Iamniam et coepit irritare plebem et conculcare Iudaeam et captivare populum et interficere.
41. и построил Кедрон, и расположил там конницу и войско, чтобы они, выходя оттуда, обходили пути Иудеи, как приказал ему царь.
41. Et aedificavit Cedron et collocavit illic equites et exercitum, ut egressi perambularent vias Iudaeae, sicut constituit ei rex.