Священное Писание

1. В Кесарии был некоторый муж, именем Корнилий, сотник из полка, называемого Италийским,
1. Vir autem quidam in Cae sarea nomine Cornelius, cen turio cohortis, quae dicitur Italica,
2. благочестивый и боящийся Бога со всем домом своим, творивший много милостыни народу и всегда молившийся Богу.
2. religiosus et timens Deum cum omni domo sua, faciens eleemosynas multas plebi et deprecans Deum semper,
3. Он в видении ясно видел около девятого часа дня Ангела Божия, который вошел к нему и сказал ему: Корнилий!
3. vidit in visu manifeste quasi hora nona diei angelum Dei introeuntem ad se et dicentem sibi: “ Corneli ”.
4. Он же, взглянув на него и испугавшись, сказал: что, Господи? Ангел отвечал ему: молитвы твои и милостыни твои пришли на память пред Богом.
4. At ille intuens eum et timore correptus dixit: “ Quid est, domine? ”. Dixit autem illi: “ Orationes tuae et eleemosynae tuae ascenderunt in memoriam in conspectu Dei.
5. Итак пошли людей в Иоппию и призови Симона, называемого Петром.
5. Et nunc mitte viros in Ioppen et accersi Simonem quendam, qui cognominatur Petrus;
6. Он гостит у некоего Симона кожевника, которого дом находится при море; он скажет тебе слова, которыми спасешься ты и весь дом твой.
6. hic hospitatur apud Simonem quendam coriarium, cui est domus iuxta mare ”.
7. Когда Ангел, говоривший с Корнилием, отошел, то он, призвав двоих из своих слуг и благочестивого воина из находившихся при нем
7. Ut autem discessit angelus, qui loquebatur illi, cum vocasset duos domesticos suos et militem religiosum ex his, qui illi parebant,
8. и, рассказав им все, послал их в Иоппию.
8. et narrasset illis omnia, misit illos in Ioppen.
9. На другой день, когда они шли и приближались к городу, Петр около шестого часа взошел на верх дома помолиться.
9. Postera autem die, iter illis facientibus et appropinquantibus civitati, ascendit Petrus super tectum, ut oraret circa horam sextam.
10. И почувствовал он голод, и хотел есть. Между тем, как приготовляли, он пришел в исступление
10. Et cum esuriret, voluit gustare; parantibus autem eis, cecidit super eum mentis excessus,
11. и видит отверстое небо и сходящий к нему некоторый сосуд, как бы большое полотно, привязанное за четыре угла и опускаемое на землю;
11. et videt caelum apertum et descendens vas quoddam velut linteum magnum quattuor initiis submitti in terram,
12. в нем находились всякие четвероногие земные, звери, пресмыкающиеся и птицы небесные.
12. in quo erant omnia quadrupedia et serpentia terrae et volatilia caeli.
13. И был глас к нему: встань, Петр, заколи и ешь.
13. Et facta est vox ad eum: “ Surge, Petre, occide et manduca! ”.
14. Но Петр сказал: нет, Господи, я никогда не ел ничего скверного или нечистого.
14. Ait autem Petrus: “ Nequaquam, Domine, quia numquam manducavi omne commune et immundum ”.
15. Тогда в другой раз был глас к нему: что Бог очистил, того ты не почитай нечистым.
15. Et vox iterum secundo ad eum: “ Quae Deus purificavit, ne tu commune dixeris ”.
16. Это было трижды; и сосуд опять поднялся на небо.
16. Hoc autem factum est per ter, et statim receptum est vas in caelum.
17. Когда же Петр недоумевал в себе, что бы значило видение, которое он видел, — вот, мужи, посланные Корнилием, расспросив о доме Симона, остановились у ворот,
17. Et dum intra se haesitaret Petrus quidnam esset visio, quam vidisset, ecce viri, qui missi erant a Cornelio, inquirentes domum Simonis astiterunt ad ianuam
18. и, крикнув, спросили: здесь ли Симон, называемый Петром?
18. et, cum vocassent, interrogabant si Simon, qui cognominatur Petrus, illic haberet hospitium.
19. Между тем, как Петр размышлял о видении, Дух сказал ему: вот, три человека ищут тебя;
19. Petro autem cogitante de visione, dixit Spiritus ei: “ Ecce viri tres quaerunt te;
20. встань, сойди и иди с ними, нимало не сомневаясь; ибо Я послал их.
20. surge itaque et descende et vade cum eis nihil dubitans, quia ego misi illos ”.
21. Петр, сойдя к людям, присланным к нему от Корнилия, сказал: я тот, которого вы ищете; за каким делом пришли вы?
21. Descendens autem Petrus ad viros dixit: “ Ecce ego sum, quem quaeritis; quae causa est, propter quam venistis? ”.
22. Они же сказали: Корнилий сотник, муж добродетельный и боящийся Бога, одобряемый всем народом Иудейским, получил от святаго Ангела повеление призвать тебя в дом свой и послушать речей твоих.
22. Qui dixerunt: “ Cornelius centurio, vir iustus et timens Deum et testimonium habens ab universa gente Iudaeorum, responsum accepit ab angelo sancto accersire te in domum suam et audire verba abs te ”.
23. Тогда Петр, пригласив их, угостил. А на другой день, встав, пошел с ними, и некоторые из братий Иоппийских пошли с ним.
23. Invitans igitur eos recepit hospitio.
Sequenti autem die, surgens profectus est cum eis, et quidam ex fratribus ab Ioppe comitati sunt eum.
24. В следующий день пришли они в Кесарию. Корнилий же ожидал их, созвав родственников своих и близких друзей.
24. Altera autem die introivit Caesaream; Cornelius vero exspectabat illos, convocatis cognatis suis et necessariis amicis.
25. Когда Петр входил, Корнилий встретил его и поклонился, пав к ногам его.
25. Et factum est, cum introisset Petrus, obvius ei Cornelius procidens ad pedes adoravit.
26. Петр же поднял его, говоря: встань; я тоже человек.
26. Petrus vero levavit eum dicens: “ Surge, et ego ipse homo sum ”.
27. И, беседуя с ним, вошел в дом, и нашел многих собравшихся.
27. Et loquens cum illo intravit et invenit multos, qui convenerant;
28. И сказал им: вы знаете, что Иудею возбранено сообщаться или сближаться с иноплеменником; но мне Бог открыл, чтобы я не почитал ни одного человека скверным или нечистым.
28. dixitque ad illos: “ Vos scitis quomodo illicitum sit viro Iudaeo coniungi aut accedere ad alienigenam. Et mihi ostendit Deus neminem communem aut immundum dicere hominem;
29. Посему я, будучи позван, и пришел беспрекословно. Итак спрашиваю: для какого дела вы призвали меня?
29. propter quod sine dubitatione veni accersitus. Interrogo ergo quam ob causam accersistis me ”.
30. Корнилий сказал: четвертого дня я постился до теперешнего часа, и в девятом часу молился в своем доме, и вот, стал предо мною муж в светлой одежде,
30. Et Cornelius ait: “ A nudius quarta die usque in hanc horam orans eram hora nona in domo mea, et ecce vir stetit ante me in veste candida
31. и говорит: Корнилий! услышана молитва твоя, и милостыни твои воспомянулись пред Богом.
31. et ait: “Corneli, exaudita est oratio tua, et eleemosynae tuae commemoratae sunt in conspectu Dei.
32. Итак пошли в Иоппию и призови Симона, называемого Петром; он гостит в доме кожевника Симона при море; он придет и скажет тебе.
32. Mitte ergo in Ioppen et accersi Simonem, qui cognominatur Petrus; hic hospitatur in domo Simonis coriarii iuxta mare”.
33. Тотчас послал я к тебе, и ты хорошо сделал, что пришел. Теперь все мы предстоим пред Богом, чтобы выслушать все, что повелено тебе от Бога.
33. Confestim igitur misi ad te, et tu bene fecisti veniendo. Nunc ergo omnes nos in conspectu Dei adsumus audire omnia, quaecumque tibi praecepta sunt a Domino ”.
34. Петр отверз уста и сказал: истинно познаю, что Бог нелицеприятен,
34. Aperiens autem Petrus os dixit: “ In veritate comperio quoniam non est personarum acceptor Deus,
35. но во всяком народе боящийся Его и поступающий по правде приятен Ему.
35. sed in omni gente, qui timet eum et operatur iustitiam, acceptus est illi.
36. Он послал сынам Израилевым слово, благовествуя мир чрез Иисуса Христа; Сей есть Господь всех.
36. Verbum misit filiis Israel evangelizans pacem per Iesum Christum; hic est omnium Dominus.
37. Вы знаете происходившее по всей Иудее, начиная от Галилеи, после крещения, проповеданного Иоанном:
37. Vos scitis quod factum est verbum per universam Iudaeam incipiens a Galilaea post baptismum, quod praedicavit Ioannes:
38. как Бог Духом Святым и силою помазал Иисуса из Назарета, и Он ходил, благотворя и исцеляя всех, обладаемых диаволом, потому что Бог был с Ним.
38. Iesum a Nazareth, quomodo unxit eum Deus Spiritu Sancto et virtute, qui pertransivit benefaciendo et sanando omnes oppressos a Diabolo, quoniam Deus erat cum illo.
39. И мы свидетели всего, что сделал Он в стране Иудейской и в Иерусалиме, и что наконец Его убили, повесив на древе.
39. Et nos testes sumus omnium, quae fecit in regione Iudaeorum et Ierusalem; quem et occiderunt suspendentes in ligno.
40. Сего Бог воскресил в третий день, и дал Ему являться
40. Hunc Deus suscitavit tertia die et dedit eum manifestum fieri
41. не всему народу, но свидетелям, предъизбранным от Бога, нам, которые с Ним ели и пили, по воскресении Его из мертвых.
41. non omni populo, sed testibus praeordinatis a Deo, nobis, qui manducavimus et bibimus cum illo postquam resurrexit a mortuis;
42. И Он повелел нам проповедывать людям и свидетельствовать, что Он есть определенный от Бога Судия живых и мертвых.
42. et praecepit nobis praedicare populo et testificari quia ipse est, qui constitutus est a Deo iudex vivorum et mortuorum.
43. О Нем все пророки свидетельствуют, что всякий верующий в Него получит прощение грехов именем Его.
43. Huic omnes Prophetae testimonium perhibent remissionem peccatorum accipere per nomen eius omnes, qui credunt in eum ”.
44. Когда Петр еще продолжал эту речь, Дух Святый сошел на всех, слушавших слово.
44. Adhuc loquente Petro verba haec, cecidit Spiritus Sanctus super omnes, qui audiebant verbum.
45. И верующие из обрезанных, пришедшие с Петром, изумились, что дар Святаго Духа излился и на язычников,
45. Et obstupuerunt, qui ex circumcisione fideles, qui venerant cum Petro, quia et in nationes gratia Spiritus Sancti effusa est;
46. ибо слышали их говорящих языками и величающих Бога. Тогда Петр сказал:
46. audiebant enim illos loquentes linguis et magnificantes Deum. Tunc respondit Petrus:
47. кто может запретить креститься водою тем, которые, как и мы, получили Святаго Духа?
47. “ Numquid aquam quis prohibere potest, ut non baptizentur hi, qui Spiritum Sanctum acceperunt sicut et nos? ”.
48. И велел им креститься во имя Иисуса Христа. Потом они просили его пробыть у них несколько дней.
48. Et iussit eos in nomine Iesu Christi baptizari. Tunc rogaverunt eum, ut maneret aliquot diebus.