Священное Писание

1. В Антиохии, в тамошней церкви были некоторые пророки и учители: Варнава, и Симеон, называемый Нигер, и Луций Киринеянин, и Манаил, совоспитанник Ирода четвертовластника, и Савл.
1. Erant autem in ecclesia, quae erat Antiochiae, pro phetae et doctores: Barnabas et Simeon, qui vocabatur Niger, et Lucius Cyrenensis et Manaen, qui erat Herodis tetrarchae collactaneus, et Saulus.
2. Когда они служили Господу и постились, Дух Святый сказал: отделите Мне Варнаву и Савла на дело, к которому Я призвал их.
2. Ministrantibus autem illis Domino et ieiunantibus, dixit Spiritus Sanctus: “ Separate mihi Barnabam et Saulum in opus, ad quod vocavi eos ”.
3. Тогда они, совершив пост и молитву и возложив на них руки, отпустили их.
3. Tunc ieiunantes et orantes imponentesque eis manus dimiserunt illos.
4. Сии, быв посланы Духом Святым, пришли в Селевкию, а оттуда отплыли в Кипр;
4. Et ipsi quidem missi ab Spiritu Sancto devenerunt Seleuciam et inde navigaverunt Cyprum
5. и, быв в Саламине, проповедывали слово Божие в синагогах Иудейских; имели же при себе и Иоанна для служения.
5. et, cum venissent Salamina, praedicabant verbum Dei in synagogis Iudaeorum; habebant autem et Ioannem ministrum.
6. Пройдя весь остров до Пафа, нашли они некоторого волхва, лжепророка, Иудеянина, именем Вариисуса,
6. Et cum perambulassent universam insulam usque Paphum, invenerunt quendam virum magum pseudoprophetam Iudaeum, cui nomen Bariesu,
7. который находился с проконсулом Сергием Павлом, мужем разумным. Сей, призвав Варнаву и Савла, пожелал услышать слово Божие.
7. qui erat cum proconsule Sergio Paulo, viro prudente. Hic, accitis Barnaba et Saulo, quaesivit audire verbum Dei;
8. А Елима волхв (ибо то значит имя его) противился им, стараясь отвратить проконсула от веры.
8. resistebat autem illis Elymas, magus, sic enim interpretatur nomen eius, quaerens avertere proconsulem a fide.
9. Но Савл, он же и Павел, исполнившись Духа Святаго и устремив на него взор,
9. Saulus autem, qui et Paulus, repletus Spiritu Sancto, intuens in eum
10. сказал: о, исполненный всякого коварства и всякого злодейства, сын диавола, враг всякой правды! перестанешь ли ты совращать с прямых путей Господних?
10. dixit: “ O plene omni dolo et omni fallacia, fili Diaboli, inimice omnis iustitiae, non desines subvertere vias Domini rectas?
11. И ныне вот, рука Господня на тебя: ты будешь слеп и не увидишь солнца до времени. И вдруг напал на него мрак и тьма, и он, обращаясь туда и сюда, искал вожатого.
11. Et nunc, ecce manus Domini super te; et eris caecus, non videns solem usque ad tempus ”. Et confestim cecidit in eum caligo et tenebrae, et circumiens quaerebat, qui eum manum darent.
12. Тогда проконсул, увидев происшедшее, уверовал, дивясь учению Господню.
12. Tunc proconsul, cum vidisset factum, credidit admirans super doctrinam Domini.
13. Отплыв из Пафа, Павел и бывшие при нем прибыли в Пергию, в Памфилии. Но Иоанн, отделившись от них, возвратился в Иерусалим.
13. Et cum a Papho navigassent, qui erant cum Paulo, venerunt Pergen Pamphyliae; Ioannes autem discedens ab eis reversus est Hierosolymam.
14. Они же, проходя от Пергии, прибыли в Антиохию Писидийскую и, войдя в синагогу в день субботний, сели.
14. Illi vero pertranseuntes, a Perge venerunt Antiochiam Pisidiae, et ingressi synagogam die sabbatorum sederunt.
15. После чтения закона и пророков, начальники синагоги послали сказать им: мужи братия! если у вас есть слово наставления к народу, говорите.
15. Post lectionem autem Legis et Prophetarum, miserunt principes synagogae ad eos dicentes: “ Viri fratres, si quis est in vobis sermo exhortationis ad plebem, dicite! ”.
16. Павел, встав и дав знак рукою, сказал: мужи Израильтяне и боящиеся Бога! послушайте.
16. Surgens autem Paulus et manu silentium indicens ait: “ Viri Israelitae et qui timetis Deum, audite.
17. Бог народа сего избрал отцов наших и возвысил сей народ во время пребывания в земле Египетской, и мышцею вознесенною вывел их из нее,
17. Deus plebis huius Israel elegit patres nostros et plebem exaltavit, cum essent incolae in terra Aegypti, et in brachio excelso eduxit eos ex ea;
18. и около сорока лет времени питал их в пустыне.
18. et per quadraginta fere annorum tempus mores eorum sustinuit in deserto;
19. И, истребив семь народов в земле Ханаанской, разделил им в наследие землю их.
19. et destruens gentes septem in terra Chanaan sorte distribuit terram eorum,
20. И после сего, около четырехсот пятидесяти лет, давал им судей до пророка Самуила.
20. quasi quadringentos et quinquaginta annos. Et post haec dedit iudices usque ad Samuel prophetam.
21. Потом просили они царя, и Бог дал им Саула, сына Кисова, мужа из колена Вениаминова. Так прошло лет сорок.
21. Et exinde postulaverunt regem, et dedit illis Deus Saul filium Cis, virum de tribu Beniamin, annis quadraginta.
22. Отринув его, поставил им царем Давида, о котором и сказал, свидетельствуя: нашел Я мужа по сердцу Моему, Давида, сына Иессеева, который исполнит все хотения Мои.
22. Et amoto illo, suscitavit illis David in regem, cui et testimonium perhibens dixit: “Inveni David filium Iesse, virum secundum cor meum, qui faciet omnes voluntates meas”.
23. Из его-то потомства Бог по обетованию воздвиг Израилю Спасителя Иисуса.
23. Huius Deus ex semine secundum promissionem eduxit Israel salvatorem Iesum,
24. Перед самым явлением Его Иоанн проповедывал крещение покаяния всему народу Израильскому.
24. praedicante Ioanne ante adventum eius baptismum paenitentiae omni populo Israel.
25. При окончании же поприща своего, Иоанн говорил: за кого почитаете вы меня? я не тот; но вот, идет за мною, у Которого я недостоин развязать обувь на ногах.
25. Cum impleret autem Ioannes cursum suum, dicebat: “Quid me arbitramini esse? Non sum ego; sed ecce venit post me, cuius non sum dignus calceamenta pedum solvere”.
26. Мужи братия, дети рода Авраамова, и боящиеся Бога между вами! вам послано слово спасения сего.
26. Viri fratres, filii generis Abraham et qui in vobis timent Deum, nobis verbum salutis huius missum est.
27. Ибо жители Иерусалима и начальники их, не узнав Его и осудив, исполнили слова пророческие, читаемые каждую субботу,
27. Qui enim habitabant Ierusalem et principes eorum, hunc ignorantes et voces Prophetarum, quae per omne sabbatum leguntur, iudicantes impleverunt;
28. и, не найдя в Нем никакой вины, достойной смерти, просили Пилата убить Его.
28. et nullam causam mortis invenientes petierunt a Pilato, ut interficeretur;
29. Когда же исполнили все написанное о Нем, то, сняв с древа, положили Его во гроб.
29. cumque consummassent omnia, quae de eo scripta erant, deponentes eum de ligno posuerunt in monumento.
30. Но Бог воскресил Его из мертвых.
30. Deus vero suscitavit eum a mortuis;
31. Он в продолжение многих дней являлся тем, которые вышли с Ним из Галилеи в Иерусалим и которые ныне суть свидетели Его перед народом.
31. qui visus est per dies multos his, qui simul ascenderant cum eo de Galilaea in Ierusalem, qui nunc sunt testes eius ad plebem.
32. И мы благовествуем вам, что обетование, данное отцам, Бог исполнил нам, детям их, воскресив Иисуса,
32. Et nos vobis evangelizamus eam, quae ad patres promissio facta est,
33. как и во втором псалме написано: Ты Сын Мой: Я ныне родил Тебя.
33. quoniam hanc Deus adimplevit filiis eorum, nobis resuscitans Iesum, sicut et in Psalmo secundo scriptum est:
“Filius meus es tu; ego hodie genui te”.
34. А что воскресил Его из мертвых, так что Он уже не обратится в тление, о сем сказал так: Я дам вам милости, обещанные Давиду, верно.
34. Quod autem suscitaverit eum a mortuis, amplius iam non reversurum in corruptionem, ita dixit: “Dabo vobis sancta David fidelia”.
35. Посему и в другом месте говорит: не дашь Святому Твоему увидеть тление.
35. Ideoque et in alio dicit:
“Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem”.
36. Давид, в свое время послужив изволению Божию, почил и приложился к отцам своим, и увидел тление;
36. David enim sua generatione cum administrasset voluntati Dei, dormivit et appositus est ad patres suos et vidit corruptionem;
37. а Тот, Которого Бог воскресил, не увидел тления.
37. quem vero Deus suscitavit, non vidit corruptionem.
38. Итак, да будет известно вам, мужи братия, что ради Него возвещается вам прощение грехов;
38. Notum igitur sit vobis, viri fratres, quia per hunc vobis remissio peccatorum annuntiatur; ab omnibus, quibus non potuistis in lege Moysi iustificari,
39. и во всем, в чем вы не могли оправдаться законом Моисеевым, оправдывается Им всякий верующий.
39. in hoc omnis, qui credit, iustificatur.
40. Берегитесь же, чтобы не пришло на вас сказанное у пророков:
40. Videte ergo, ne superveniat, quod dictum est in Prophetis:
41. смотрите, презрители, подивитесь и исчезните; ибо Я делаю дело во дни ваши, дело, которому не поверили бы вы, если бы кто рассказывал вам.
41. “Videte, contemptores,
et admiramini et disperdimini,
quia opus operor ego in diebus vestris,
opus, quod non credetis, si quis enarraverit vobis!” ”.
42. При выходе их из Иудейской синагоги язычники просили их говорить о том же в следующую субботу.
42. Exeuntibus autem illis, rogabant, ut sequenti sabbato loquerentur sibi verba haec.
43. Когда же собрание было распущено, то многие Иудеи и чтители Бога, обращенные из язычников, последовали за Павлом и Варнавою, которые, беседуя с ними, убеждали их пребывать в благодати Божией.
43. Cumque dimissa esset synagoga, secuti sunt multi Iudaeorum et colentium proselytorum Paulum et Barnabam, qui loquentes suadebant eis, ut permanerent in gratia Dei.
44. В следующую субботу почти весь город собрался слушать слово Божие.
44. Sequenti vero sabbato paene universa civitas convenit audire verbum Domini.
45. Но Иудеи, увидев народ, исполнились зависти и, противореча и злословя, сопротивлялись тому, что говорил Павел.
45. Videntes autem turbas Iudaei, repleti sunt zelo; et contradicebant his, quae a Paulo dicebantur, blasphemantes.
46. Тогда Павел и Варнава с дерзновением сказали: вам первым надлежало быть проповедану слову Божию, но как вы отвергаете его и сами себя делаете недостойными вечной жизни, то вот, мы обращаемся к язычникам.
46. Tunc audenter Paulus et Barnabas dixerunt: “ Vobis oportebat primum loqui verbum Dei; sed quoniam repellitis illud et indignos vos iudicatis aeternae vitae, ecce convertimur ad gentes.
47. Ибо так заповедал нам Господь: Я положил Тебя во свет язычникам, чтобы Ты был во спасение до края земли.
47. Sic enim praecepit nobis Dominus:
“Posui te in lumen gentium,
ut sis in salutem usque ad extremum terrae” ”.
48. Язычники, слыша это, радовались и прославляли слово Господне, и уверовали все, которые были предуставлены к вечной жизни.
48. Audientes autem gentes gaudebant et glorificabant verbum Domini, et crediderunt, quotquot erant praeordinati ad vitam aeternam;
49. И слово Господне распространялось по всей стране.
49. ferebatur autem verbum Domini per universam regionem.
50. Но Иудеи, подстрекнув набожных и почетных женщин и первых в городе людей, воздвигли гонение на Павла и Варнаву и изгнали их из своих пределов.
50. Iudaei autem concitaverunt honestas inter colentes mulieres et primos civitatis et excitaverunt persecutionem in Paulum et Barnabam et eiecerunt eos de finibus suis.
51. Они же, отрясши на них прах от ног своих, пошли в Иконию.
51. At illi, excusso pulvere pedum in eos, venerunt Iconium;
52. А ученики исполнялись радости и Духа Святаго.
52. discipuli quoque replebantur gaudio et Spiritu Sancto.