Священное Писание

1. Между тем, когда собрались тысячи народа, так что теснили друг друга, Он начал говорить сперва ученикам Своим: берегитесь закваски фарисейской, которая есть лицемерие.
1. Interea multis turbis circumstantibus, ita ut se invicem conculcarent, coepit dicere ad discipulos suos primum: “ Attendite a fermento pharisaeorum, quod est hypocrisis.
2. Нет ничего сокровенного, что не открылось бы, и тайного, чего не узнали бы.
2. Nihil autem opertum est, quod non reveletur, neque absconditum, quod non sciatur.
3. Посему, что вы сказали в темноте, то услышится во свете; и что говорили на ухо внутри дома, то будет провозглашено на кровлях.
3. Quoniam, quae in tenebris dixistis, in lumine audientur; et, quod in aurem locuti estis in cubiculis, praedicabitur in tectis.
4. Говорю же вам, друзьям Моим: не бойтесь убивающих тело и потом не могущих ничего более сделать;
4. Dico autem vobis amicis meis: Ne terreamini ab his, qui occidunt corpus et post haec non habent amplius, quod faciant.
5. но скажу вам, кого бояться: бойтесь того, кто, по убиении, может ввергнуть в геенну: ей, говорю вам, того бойтесь.
5. Ostendam autem vobis quem timeatis: Timete eum, qui postquam occiderit, habet potestatem mittere in gehennam. Ita dico vobis: Hunc timete.
6. Не пять ли малых птиц продаются за два ассария? и ни одна из них не забыта у Бога.
6. Nonne quinque passeres veneunt dipundio? Et unus ex illis non est in oblivione coram Deo.
7. А у вас и волосы на голове все сочтены. Итак не бойтесь: вы дороже многих малых птиц.
7. Sed et capilli capitis vestri omnes numerati sunt. Nolite timere; multis passeribus pluris estis.
8. Сказываю же вам: всякого, кто исповедает Меня пред человеками, и Сын Человеческий исповедает пред Ангелами Божиими;
8. Dico autem vobis: Omnis, quicumque confessus fuerit in me coram hominibus, et Filius hominis confitebitur in illo coram angelis Dei;
9. а кто отвергнется Меня пред человеками, тот отвержен будет пред Ангелами Божиими.
9. qui autem negaverit me coram hominibus, denegabitur coram angelis Dei.
10. И всякому, кто скажет слово на Сына Человеческого, прощено будет; а кто скажет хулу на Святаго Духа, тому не простится.
10. Et omnis, qui dicet verbum in Filium hominis, remittetur illi; ei autem, qui in Spiritum Sanctum blasphemaverit, non remittetur.
11. Когда же приведут вас в синагоги, к начальствам и властям, не заботьтесь, как или что отвечать, или что говорить,
11. Cum autem inducent vos in synagogas et ad magistratus et potestates, nolite solliciti esse qualiter aut quid respondeatis aut quid dicatis:
12. ибо Святый Дух научит вас в тот час, что должно говорить.
12. Spiritus enim Sanctus docebit vos in ipsa hora, quae oporteat dicere ”.
13. Некто из народа сказал Ему: Учитель! скажи брату моему, чтобы он разделил со мною наследство.
13. Ait autem quidam ei de turba: “ Magister, dic fratri meo, ut dividat mecum hereditatem ”.
14. Он же сказал человеку тому: кто поставил Меня судить или делить вас?
14. At ille dixit ei: “ Homo, quis me constituit iudicem aut divisorem super vos? ”.
15. При этом сказал им: смотрите, берегитесь любостяжания, ибо жизнь человека не зависит от изобилия его имения.
15. Dixitque ad illos: “ Videte et cavete ab omni avaritia, quia si cui res abundant, vita eius non est ex his, quae possidet ”.
16. И сказал им притчу: у одного богатого человека был хороший урожай в поле;
16. Dixit autem similitudinem ad illos dicens: “ Hominis cuiusdam divitis uberes fructus ager attulit.
17. и он рассуждал сам с собою: что мне делать? некуда мне собрать плодов моих?
17. Et cogitabat intra se dicens: “Quid faciam, quod non habeo, quo congregem fructus meos?”.
18. И сказал: вот что сделаю: сломаю житницы мои и построю большие, и соберу туда весь хлеб мой и все добро мое,
18. Et dixit: “Hoc faciam: destruam horrea mea et maiora aedificabo et illuc congregabo omne triticum et bona mea;
19. и скажу душе моей: душа! много добра лежит у тебя на многие годы: покойся, ешь, пей, веселись.
19. et dicam animae meae: Anima, habes multa bona posita in annos plurimos; requiesce, comede, bibe, epulare”.
20. Но Бог сказал ему: безумный! в сию ночь душу твою возьмут у тебя; кому же достанется то, что ты заготовил?
20. Dixit autem illi Deus: “Stulte! Hac nocte animam tuam repetunt a te; quae autem parasti, cuius erunt?”.
21. Так бывает с тем, кто собирает сокровища для себя, а не в Бога богатеет.
21. Sic est qui sibi thesaurizat et non fit in Deum dives ”.
22. И сказал ученикам Своим: посему говорю вам, — не заботьтесь для души вашей, что вам есть, ни для тела, во что одеться:
22. Dixitque ad discipulos suos: “ Ideo dico vobis: nolite solliciti esse animae quid manducetis, neque corpori quid vestiamini.
23. душа больше пищи, и тело — одежды.
23. Anima enim plus est quam esca, et corpus quam vestimentum.
24. Посмотрите на воронов: они не сеют, не жнут; нет у них ни хранилищ, ни житниц, и Бог питает их; сколько же вы лучше птиц?
24. Considerate corvos, quia non seminant neque metunt, quibus non est cellarium neque horreum, et Deus pascit illos; quanto magis vos pluris estis volucribus.
25. Да и кто из вас, заботясь, может прибавить себе роста хотя на один локоть?
25. Quis autem vestrum cogitando potest adicere ad aetatem suam cubitum?
26. Итак, если и малейшего сделать не можете, что заботитесь о прочем?
26. Si ergo neque, quod minimum est, potestis, quid de ceteris solliciti estis?
27. Посмотрите на лилии, как они растут: не трудятся, не прядут; но говорю вам, что и Соломон во всей славе своей не одевался так, как всякая из них.
27. Considerate lilia quomodo crescunt: non laborant neque nent; dico autem vobis: Nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unum ex istis.
28. Если же траву на поле, которая сегодня есть, а завтра будет брошена в печь, Бог так одевает, то кольми паче вас, маловеры!
28. Si autem fenum, quod hodie in agro est et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit, quanto magis vos, pusillae fidei.
29. Итак, не ищите, что вам есть, или что пить, и не беспокойтесь,
29. Et vos nolite quaerere quid manducetis aut quid bibatis et nolite solliciti esse.
30. потому что всего этого ищут люди мира сего; ваш же Отец знает, что вы имеете нужду в том;
30. Haec enim omnia gentes mundi quaerunt; Pater autem vester scit quoniam his indigetis.
31. наипаче ищите Царствия Божия, и это все приложится вам.
31. Verumtamen quaerite regnum eius; et haec adicientur vobis.
32. Не бойся, малое стадо! ибо Отец ваш благоволил дать вам Царство.
32. Noli timere, pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobis regnum.
33. Продавайте имения ваши и давайте милостыню. Приготовляйте себе влагалища не ветшающие, сокровище неоскудевающее на небесах, куда вор не приближается и где моль не съедает,
33. Vendite, quae possidetis, et date eleemosynam. Facite vobis sacculos, qui non veterescunt, thesaurum non deficientem in caelis, quo fur non appropiat, neque tinea corrumpit;
34. ибо где сокровище ваше, там и сердце ваше будет.
34. ubi enim thesaurus vester est, ibi et cor vestrum erit.
35. Да будут чресла ваши препоясаны и светильники горящи.
35. Sint lumbi vestri praecincti et lucernae ardentes,
36. И вы будьте подобны людям, ожидающим возвращения господина своего с брака, дабы, когда придет и постучит, тотчас отворить ему.
36. et vos similes hominibus exspectantibus dominum suum, quando revertatur a nuptiis, ut, cum venerit et pulsaverit, confestim aperiant ei.
37. Блаженны рабы те, которых господин, придя, найдет бодрствующими; истинно говорю вам, он препояшется и посадит их, и, подходя, станет служить им.
37. Beati, servi illi, quos, cum venerit dominus, invenerit vigilantes. Amen dico vobis, quod praecinget se et faciet illos discumbere et transiens ministrabit illis.
38. И если придет во вторую стражу, и в третью стражу придет, и найдет их так, то блаженны рабы те.
38. Et si venerit in secunda vigilia, et si in tertia vigilia venerit, et ita invenerit, beati sunt illi.
39. Вы знаете, что если бы ведал хозяин дома, в который час придет вор, то бодрствовал бы и не допустил бы подкопать дом свой.
39. Hoc autem scitote, quia, si sciret pater familias, qua hora fur veniret, non sineret perfodi domum suam.
40. Будьте же и вы готовы, ибо, в который час не думаете, приидет Сын Человеческий.
40. Et vos estote parati, quia, qua hora non putatis, Filius hominis venit ”.
41. Тогда сказал Ему Петр: Господи! к нам ли притчу сию говоришь, или и ко всем?
41. Ait autem Petrus: “ Domine, ad nos dicis hanc parabolam an et ad omnes? ”.
42. Господь же сказал: кто верный и благоразумный домоправитель, которого господин поставил над слугами своими раздавать им в свое время меру хлеба?
42. Et dixit Dominus: “ Quis putas est fidelis dispensator et prudens, quem constituet dominus super familiam suam, ut det illis in tempore tritici mensuram?
43. Блажен раб тот, которого господин его, придя, найдет поступающим так.
43. Beatus ille servus, quem, cum venerit dominus eius, invenerit ita facientem.
44. Истинно говорю вам, что над всем имением своим поставит его.
44. Vere dico vobis: Supra omnia, quae possidet, constituet illum.
45. Если же раб тот скажет в сердце своем: не скоро придет господин мой, и начнет бить слуг и служанок, есть и пить и напиваться, —
45. Quod si dixerit servus ille in corde suo: “Moram facit dominus meus venire”, et coeperit percutere pueros et ancillas et edere et bibere et inebriari,
46. то придет господин раба того в день, в который он не ожидает, и в час, в который не думает, и рассечет его, и подвергнет его одной участи с неверными.
46. veniet dominus servi illius in die, qua non sperat, et hora, qua nescit, et dividet eum partemque eius cum infidelibus ponet.
47. Раб же тот, который знал волю господина своего, и не был готов, и не делал по воле его, бит будет много;
47. Ille autem servus, qui cognovit voluntatem domini sui et non praeparavit vel non fecit secundum voluntatem eius, vapulabit multis;
48. а который не знал, и сделал достойное наказания, бит будет меньше. И от всякого, кому дано много, много и потребуется, и кому много вверено, с того больше взыщут.
48. qui autem non cognovit et fecit digna plagis, vapulabit paucis. Omni autem, cui multum datum est, multum quaeretur ab eo; et cui commendaverunt multum, plus petent ab eo.
49. Огонь пришел Я низвести на землю, и как желал бы, чтобы он уже возгорелся!
49. Ignem veni mittere in terram et quid volo? Si iam accensus esset!
50. Крещением должен Я креститься; и как Я томлюсь, пока сие совершится!
50. Baptisma autem habeo baptizari et quomodo coartor, usque dum perficiatur!
51. Думаете ли вы, что Я пришел дать мир земле? Нет, говорю вам, но разделение;
51. Putatis quia pacem veni dare in terram? Non, dico vobis, sed separationem.
52. ибо отныне пятеро в одном доме станут разделяться, трое против двух, и двое против трех:
52. Erunt enim ex hoc quinque in domo una divisi: tres in duo, et duo in tres;
53. отец будет против сына, и сын против отца; мать против дочери, и дочь против матери; свекровь против невестки своей, и невестка против свекрови своей.
53. dividentur pater in filium et filius in patrem, mater in filiam et filia in matrem, socrus in nurum suam et nurus in socrum ”.
54. Сказал же и народу: когда вы видите облако, поднимающееся с запада, тотчас говорите: дождь будет, и бывает так;
54. Dicebat autem et ad turbas: “ Cum videritis nubem orientem ab occasu, statim dicitis: “Nimbus venit”, et ita fit;
55. и когда дует южный ветер, говорите: зной будет, и бывает.
55. et cum austrum flantem, dicitis: “Aestus erit”, et fit.
56. Лицемеры! лице земли и неба распознавать умеете, как же времени сего не узнаете?
56. Hypocritae, faciem terrae et caeli nostis probare, hoc autem tempus quomodo nescitis probare?
57. Зачем же вы и по самим себе не судите, чему быть должно?
57. Quid autem et a vobis ipsis non iudicatis, quod iustum est?
58. Когда ты идешь с соперником своим к начальству, то на дороге постарайся освободиться от него, чтобы он не привел тебя к судье, а судья не отдал тебя истязателю, а истязатель не вверг тебя в темницу.
58. Cum autem vadis cum adversario tuo ad principem, in via da operam liberari ab illo, ne forte trahat te apud iudicem, et iudex tradat te exactori, et exactor mittat te in carcerem.
59. Сказываю тебе: не выйдешь оттуда, пока не отдашь и последней полушки.
59. Dico tibi: Non exies inde, donec etiam novissimum minutum reddas ”.