1. Сын мой! не отказывай в пропитании нищему и не утомляй ожиданием очей нуждающихся;
1. Fili, eleemosynam pauperis ne defraudes
et oculos tuos ne transvertas a paupere.
et oculos tuos ne transvertas a paupere.
2. не опечаль души алчущей и не огорчай человека в его скудости;
2. Animam esurientem ne contristaveris
et non exasperes pauperem in inopia sua.
et non exasperes pauperem in inopia sua.
3. не смущай сердца уже огорченного и не откладывай подавать нуждающемуся;
3. Cor inopis ne afflixeris
et non protrahas datum angustianti.
et non protrahas datum angustianti.
4. не отказывай угнетенному, умоляющему о помощи, и не отвращай лица твоего от нищего;
4. Rogationem contribulati ne abicias
et non avertas faciem tuam ab egeno.
et non avertas faciem tuam ab egeno.
5. не отвращай очей от просящего и не давай человеку повода проклинать тебя;
5. Ab inope ne avertas oculos tuos propter iram
et non des ei locum tibi retro maledicendi;
et non des ei locum tibi retro maledicendi;
6. ибо, когда он в горести души своей будет проклинать тебя, Сотворивший его услышит моление его.
6. maledicentis enim tibi in amaritudine animae,
exaudietur precatio illius:
exaudiet autem eum, qui fecit illum.
exaudietur precatio illius:
exaudiet autem eum, qui fecit illum.
7. В собрании старайся быть приятным и пред высшим наклоняй твою голову;
7. Congregationi affabilem te facito
et presbytero humilia animam tuam
et magnato humilia caput tuum.
et presbytero humilia animam tuam
et magnato humilia caput tuum.
8. приклоняй ухо твое к нищему и отвечай ему ласково, с кротостью;
8. Declina pauperi sine tristitia aurem tuam
et redde debitum tuum
et responde illi pacifica in mansuetudine.
et redde debitum tuum
et responde illi pacifica in mansuetudine.
9. спасай обижаемого от руки обижающего и не будь малодушен, когда судишь;
9. Libera eum, qui iniuriam patitur, de manu opprimentis eum
et non acide feras in anima tua in iudicando.
et non acide feras in anima tua in iudicando.
10. сиротам будь как отец и матери их - вместо мужа:
10. Esto pupillis misericors ut pater
et pro viro matri illorum;
et pro viro matri illorum;
11. и будешь как сын Вышнего, и Он возлюбит тебя более, нежели мать твоя.
11. et eris velut filius Altissimi oboediens,
et miserebitur tui magis quam mater.
et miserebitur tui magis quam mater.
12. Премудрость возвышает сынов своих и поддерживает ищущих ее:
12. Sapientia filiis suis vitam inspiravit
et suscipit inquirentes se.
et suscipit inquirentes se.
13. любящий ее любит жизнь, и ищущие ее с раннего утра исполнятся радости:
13. Qui illam diligit, diligit vitam;
et, qui vigilaverint ad illam, complectentur placorem a Domino.
et, qui vigilaverint ad illam, complectentur placorem a Domino.
14. обладающий ею наследует славу, и, куда бы ни пошел, Господь благословит его;
14. Qui tenuerint illam, gloriam hereditabunt,
et, quo introibit, benedicet Deus.
et, quo introibit, benedicet Deus.
15. служащие ей служат Святому, и любящих ее любит Господь;
15. Qui serviunt ei, obsequentes erunt Sancto,
et eos, qui diligunt illam, diligit Deus.
et eos, qui diligunt illam, diligit Deus.
16. послушный ей будет судить народы, и внимающий ей будет жить надежно;
16. Qui audit illam, iudicabit gentes;
et, qui intuetur illam, permanebit confidens.
et, qui intuetur illam, permanebit confidens.
17. кто вверится ей, тот наследует ее, и потомки его будут обладать ею:
17. Si crediderit ei, hereditabit illam,
et erunt in possessione generationes illius.
et erunt in possessione generationes illius.
18. ибо сначала она пойдет с ним путями извилистыми, наведет на него страх и боязнь
18. Quoniam in simulatione ambulat cum eo
et in primis explorat eum,
et in primis explorat eum,
19. и будет мучить его своим водительством, доколе не уверится в душе его и не искусит его своими уставами;
19. timorem et tremorem inducet super illum
et probabit illum in tentatione doctrinae suae,
donec ipse teneat eam in cogitationibus suis
et credat animae illius.
et probabit illum in tentatione doctrinae suae,
donec ipse teneat eam in cogitationibus suis
et credat animae illius.
20. но потом она выйдет к нему на прямом пути и обрадует его
20. Et redibit recta ad illum et firmabit illum
et laetificabit illum
et laetificabit illum
21. и откроет ему тайны свои.
21. et denudabit illi absconsa sua
et thesaurizabit super illum scientiam et intellectum iustitiae.
et thesaurizabit super illum scientiam et intellectum iustitiae.
22. Если он совратится с пути, она оставляет его и отдает его в руки падения его.
22. Si autem oberraverit, derelinquet eum
et tradet eum in manus inimici sui.
et tradet eum in manus inimici sui.
23. Наблюдай время и храни себя от зла -
23. Fili, observa tempus et devita a malo
24. и не постыдишься за душу твою:
24. et pro anima tua ne confundaris;
25. есть стыд, ведущий ко греху, и есть стыд - слава и благодать.
25. est enim confusio adducens peccatum,
et est confusio adducens gloriam et gratiam.
et est confusio adducens gloriam et gratiam.
26. Не будь лицеприятен против души твоей и не стыдись ко вреду твоему.
26. Ne accipias faciem adversus animam tuam
nec adversus animam tuam mendacium.
nec adversus animam tuam mendacium.
27. Не удерживай слова, когда оно может помочь:
27. Ne reverearis proximum tuum in casu suo
28. ибо в слове познается мудрость и в речи языка - знание.
28. nec retineas verbum in tempore suo;
non abscondas sapientiam tuam in decorem.
non abscondas sapientiam tuam in decorem.
29. Не противоречь истине и стыдись твоего невежества.
29. In verbo enim agnoscitur sapientia,
et sensus in responsione linguae.
et sensus in responsione linguae.
30. Не стыдись исповедывать грехи твои и не удерживай течения реки.
30. Non contradicas verbo veritatis ullo modo
et de ineruditione tua confundere.
et de ineruditione tua confundere.
31. Не подчиняйся человеку глупому и не смотри на сильного.
31. Non confundaris confiteri peccata tua
et ne subicias te omni homini pro peccato.
et ne subicias te omni homini pro peccato.
32. Подвизайся за истину до смерти, и Господь Бог поборет за тебя.
32. Noli resistere contra faciem potentis
nec coneris contra ictum fluvii.
nec coneris contra ictum fluvii.
33. Не будь скор языком твоим и ленив и нерадив в делах твоих.
33. Usque ad mortem agonizare pro iustitia,
et Deus expugnabit pro te inimicos tuos.
et Deus expugnabit pro te inimicos tuos.
34. Не будь, как лев, в доме твоем и подозрителен к домочадцам твоим.
34. Noli citatus esse in lingua tua
et pavidus et remissus in operibus tuis.
et pavidus et remissus in operibus tuis.
35. Да не будет рука твоя распростертою к принятию и сжатою при отдании.
35. Noli esse sicut leo in domo tua
evertens domesticos tuos et opprimens subiectos tibi.
evertens domesticos tuos et opprimens subiectos tibi.
36. Non sit porrecta manus tua ad accipiendum
et ad dandum collecta.
et ad dandum collecta.